Batarya kullanan cihazlarda en büyük sorun batarya boşaldığında, doldurmaktır. Küçük telefon bataryalarında bunun sıkıntısını çekerken, bu küçücük bataryaları hızlı doldurmayı daha tam başaramamışken şimdi bir de elektrikli arabaların koskoca bataryalarının doldurulması konusu kullanıcıların başına sorun oldu.

 

Elektrikli araçların hızlı dolum teknolojileri hızla gelişmesine rağmen, sıfırdan % 80 seviyeye doldurmak istenildiğinde günümüzde en yaygın hızlı dolum seçeneği 30 dakika sürüyor.

 

Şehir içinde bu zaman bir nebze sorun oluşturmuyor. İnsanlar genelde evlerinde imkanı varsa sabaha kadar araçlarının bataryalarını dolduruyorlar ya da gündüz iş yerine yakın batarya dolum tesislerini kullanıyorlar. Böylece iş yerinde geçen uzun saatlerde araçlarının pilleri de dolmuş oluyor. Esas büyük sorun uzun yolculuklarda çıkıyor.

 

Elektrikli araç pilleri, akaryakıtlı eski nesil arabaların tersine, şehir içinde daha uzun, uzun yolda daha kısa menzil gidiyorlar. Bunun nedeni şehir içi dur - kalk sırasında araç freni yerine kullanılan yeniden dolum imkanı. Araçları hareket ettiren elektrik motorları fren yapıldığında ters papuç bağlantısına geçip, motorun dönüşü ile elektrik üretiyor. Çünkü elektrik motorları aynı zamanda bir jeneratördür. Eksi, artı bağlantısı ters yapılırsa aynı motor elektrik üretir. Bu imkan yüzünden şehir içinde dur kalk ve fren yapma sıklığına göre değişmekle birlikte araç bataryaları % 20 daha fazla mesafe dayanıyor. Ancak uzun yolda frenleme çok fazla olmadığı için yeniden dolum olmuyor ve mesafe kısalıyor.

 

Uzun yolda 90 km hızın ne kadar üstüne çıkılırsa o kadar fazla enerji harcanıyor ve pil göstergesi hızla azalıyor. Bir de klima veya ısıtıcı açılırsa batarya ömrü daha da kısalıyor. Bu yüzden uzun yolda elektrikli araba ile seyahat etmek çok sıkıntılı.

 

Üstelik uzun yolculuklar genellikle bayramlar, okul tatilleri ve yaz tatilleri gibi herkesin aynı anda yollarda olduğu zamanlarda yapıldığı için bu dolum işi daha sıkıntılı hale geliyor. Çünkü kısıtlı sayıda olan dolum tesisleri, uzun dolum zamanı nedeniyle yetersiz kalıyor. Dolum tesisleri normal zamanlarda yettiği, hatta çoğunlukla boş kaldığı için dolum cihazı sayısının artırılması işletmeci için verimli olmuyor ve bu yüzden çok fazla sayıda kurulmuyor.

 

İşte bu soruna çok farklı bir açıdan yaklaşan firmalar hızla artıyor. Aslında bu yöntem çok sıra dışı değil. Pillerin ilk kullanılmaya başlandığı andan beri uygulanan kullan değiştir yönteminden başka bir şey değil. Elektrikli araçların bataryaları büyük olduğu için bu araçları yaygın olarak üreten Tesla sabit batarya yöntemi ile üretmeye başladı. Bu sistem benimsendi ve piller elektrikli araçların altına düz, korunaklı ve sabit bir şekilde yerleştirildi.

 

Bazı şirketler, özellikle şehir içi küçük araç sınıfında yer alan araçlarda batarya kalıbını tamamen çıkarılıp takılacak şekilde yaptılar ve pil değiştirir gibi bataryayı tamamen, kalıp halinde takıp, çıkaran bir sistem geliştirdiler. Aracın altında uzun bir dikdörtgen prizma şeklinde bulunan oyuğa batarya bloğu kancalı taşıma araçları ile takılıp, çıkarılıyor. Üstelik bu işlem, arabanın gelmesi, bataryanın çıkarılması ve dolu bataryanın takılması ile sadece 2 dakika sürüyor.

 

Bu batarya tak çıkar işini okuduğunuzda akla ilk gelen şey, benim yeni bataryamın yerine eski batarya takılırsa diye gelmiştir. Çünkü bataryalar kullanım ömrü olan şeyler, belli bir süre sonra verimlilikleri düşüyor. Firma bunu da düşünmüş ve bataryayı almak zorunda değilsiniz.

 

Arabanın kendisi kadar pahalı olan bataryayı almıyor, yıllık kira bedeli ödüyorsunuz. Üstelik bu kira bedeli de çok fazla değil. Bataryasız satılan, şehir içinde kullanılan bu küçük 4 kişilik araçlar 10 bin dolar gibi bir rakama satılıyor. Çünkü bataryaların da 10 bin dolar olan fiyatı müşteriye yansımıyor .

 

Firmalar genel olarak şehir içinde kullanılan küçük araçlar olan mini cooper, golf türü araç sınıfında piyasaya sürdükleri araçlarını, bataryasız satarak çok büyük bir fiyat üstünlüğü sağlamış durumdalar. Çünkü bahsettiğimiz akaryakıt kullanan aynı sınıf araçlar 15-25 bin dolar bandında satılıyor. Bataryasız alınacak hızlı pil değiştiren bu  araçlar ucuz olduğu gibi kısa dolum üstünlüğü de taşıyorlar. Bu araçların bir büyük avantajı ise artık kısa sürede değişim yapıldığı için, uzun mesafelerde artık akaryakıtlı araçlar gibi belli bir hızın üstünde gidip, klima ve ısıtma sistemlerini rahatlıkla kullanmak mümkün olabiliyor. Çünkü 2 dakika da pili değiştirip, yola devam etmek mümkün.

 

Çin ve ABD’de üretilen bu araçlara uygun pil değişim istasyonları kurmak da çok hızlı ve basit. Örneğin bu aracı üreten bir Çinli firma 1 yıl içinde 2 bin değişim tesisi kurmuş durumda. Değişim noktası kurmak için sabit hızlı dolum rafları, çok sayıda pil ve bir uygun kancalı taşıyıcı yetiyor.

 

Bu araçlar şimdilik yaygın olarak Çin ve ABD’de satılıyor. Çinli firma 2025 yılı içinde Avrupa'da kuracağı tesis ile üretim yapacağını ve satışa başlayacağını açıklamış durumda. Benim tavsiyem bu elektrikli araç alım işinde çok aceleci olmamak yönünde. Teknoloji hızla değişiyor ancak belli bir zaman geçince taşlar yerine iyice oturur ve almak daha mantıklı olur diye düşünüyorum.

Toplam Okunma Sayısı : 258